Dan Jones, Krzyżowcy. Epicka historia wojen o Ziemię Świętą. Przekład: Jan Dzierzgowski. Projekt okładki: Urszula Gireń. Grafika na I stronie okładki: domena publiczna. Opieka redakcyjna: Natalia Gawron-Hońca, Karolina Pawlik, Urszula Ilniecka-Gębarowska. Opieka promocyjna: Aneta Kozłowska, Maciej Pietrzyk. Konsultacja merytoryczna: Wojciech Mruk. Adiustacja: Witold Kowalczyk. Korekta: Grażyna Rompel, Joanna Kłos. Indeks: Tomasz Babnis. Wydawnictwo Znak, Kraków 2025, s. 576. 

Crucesignati – oznaczeni krzyżem – to średniowieczne określenie uczestników wojen pokutnych, starsze niż idea krucjat. Każdy mógł zapewnić sobie duchowe zbawienie, walcząc z wrogami Chrystusa i Kościoła rzymskiego, wystarczyło, że wziął do ręki broń i  ruszył do Ziemi Świętej.

Dan Jones wsłuchuje się w zgiełk tamtych bitew i oddaje głos wszystkim stronom konfliktu.

Zrywa z eurocentryczną narracją i rozszerza pole widzenia – pokazuje krucjaty nie tylko jako starcie chrześcijan z muzułmanami na Bliskim Wschodzie, ale także jako serię wojen, które toczyły się w Hiszpanii i Afryce Północnej, nad Bałtykiem i na Bałkanach. W jego ujęciu to także mechanizm ekspansji, wykorzystywany przez władzę i ideologię.

Opowiada o mnichach i najemnikach, królowych i kalifach, kupcach, prorokach i pielgrzymach. Ich świat nie jest czarno-biały – nieustannie przeplatają się w nim wiara i ambicja, chciwość i nadzieja, brutalność i transcendencja.

Krzyżowcy to opowieść o wojnie, ale jeszcze bardziej o tym, kto i jak ją pamięta.